Powstanie obowiązku podatkowego, czyli data, pod którą należy daną sprzedaż wykazać w ewidencji sprzedaży VAT. Kwoty wykazane w danym miesiącu w ewidencji sprzedaży VAT trzeba wykazać w deklaracji JPK_V7M/ JPK_V7K (do 10/2020 roku obowiązuje deklaracja VAT-7/ VAT-7K).
Art. 19a ustawy o podatku VAT podaje zasadę ogólną:
„obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi”.
Jednak od zasady ogólnej istnieje wiele wyjątków.
Wydanie towaru uznamy za dokonane, gdy:
- towar zostanie odebrany przez nabywcę od sprzedawcy,
- sprzedawca dostarczy towar nabywcy,
- towar zostanie wysłany przez przewoźnika.
Samo wystawienie faktury bez przekazania towarów nie stanowi dostawy towarów. Faktura dokumentuje dokonaną sprzedaż.
Kiedy możemy mówić o wykonaniu usługi? Usługę uznajemy za wykonaną, gdy usługodawca zrealizuje wszystkie czynności składające się na ten rodzaj usługi. Przy usługach ciągłych (dostawa energii, wody lub usługi ochrony czy zarządzania) istnieje szczególny moment powstania obowiązku podatkowego, ale o tym niżej.
Fakturę wystawia się nie później niż 15 dnia od zakończenia miesiąca, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę.
Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, fakturę wystawia się nie później niż 15 dnia od zakończenia miesiąca, w którym otrzymano zapłatę od nabywcy.
Szczególne zasady powstawania obowiązku podatkowego określone zostały również w art. 19a ust. 3 oraz 4 dla świadczenia usług lub dostaw towarów w sposób ciągły.
w ostatnim dniu każdego roku podatkowego do momentu zakończenia usługi/dostawy, w przypadku: | w ostatnim dniu każdego okresu rozliczeniowego, do którego odnoszą się płatności lub rozliczenia do momentu zakończenia usługi/dostawy, w przypadku: |
usług świadczonych w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, – dostaw towarów dokonywanych w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla których w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń | usług świadczonych przez okres krótszy niż rok lub przez okres dłuższy niż rok, dla których w danym roku ustalono terminy płatności lub rozliczeń, – dostawy towarów dokonywanych przez okres krótszy niż rok lub przez okres dłuższy niż rok, dla których w danym roku ustalono terminy płatności lub rozliczeń |
Wyjątki od zasady ogólnej zostały również określone w art. 19a ust. 5 ustawy o VAT.
Wyjątki opisane w ustawie od towarów i usług to:
Rodzaj sprzedaży | Data powstania obowiązku podatkowego |
|
Z chwilą wystawienia faktury, a jeśli nie została wystawiona lub została wystawiona z opóźnieniem obowiązek podatkowy powstaje z upływem terminu płatności. Otrzymanie zaliczki nie powoduje powstania obowiązku podatkowego. Fakturę należy wystawić nie później niż z upływem terminu płatności i nie wcześniej niż 30. dni przed dniem dokonaniem dostawy. Jeśli faktura zawiera informację, jakiego okresu rozliczeniowego dotyczy, może być wystawiona wcześniej niż 30. dni przed dokonaniem dostawy. |
|
Z chwilą otrzymania części lub całości zapłaty |
Świadczenia usług budowlanych lub budowlano-montażowych, kiedy nabywca jest firmą i wystawienie faktury jest obowiązkowe | Z chwilą wystawienia faktury, a jeśli nie została wystawiona lub została wystawiona z opóźnieniem obowiązek podatkowy powstaje z upływem terminu jej wystawienia. Dla zaliczki obowiązek podatkowy powstaje w dacie jej otrzymania. Fakturę należy wystawić nie później niż 30. dnia od dnia wykonania usługi i nie wcześniej niż 30 dni przed dniem wykonaniem usługi. Fakturę zaliczkową należy wystawić nie później niż 15. dnia miesiąca następnego po miesiącu otrzymania zaliczki i nie wcześniej niż 30 dni przed dniem otrzymania zaliczki |
|
Z chwilą wystawienia faktury, a jeśli nie została wystawiona lub została wystawiona z opóźnieniem obowiązek podatkowy powstaje z upływem terminu jej wystawienia. Dla zaliczki obowiązek podatkowy powstaje w dacie jej otrzymania. Fakturę sprzedaży należy wystawić:
Fakturę zaliczkową należy wystawić nie później niż 15. dnia miesiąca następnego po miesiącu otrzymania zaliczki i nie wcześniej niż 30 dni przed dniem otrzymania zaliczki |
Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów | Z chwilą wystawienia faktury, nie później niż 15-stego dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonania dostawy. Zaliczka nie powoduje obowiązku wystawienia faktury. Fakturę należy wystawić nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy i nie wcześniej niż 30. dnia przed dokonaniem dostawy |
Kwestię powstania obowiązku podatkowego dla małych podatników podatku VAT, którzy wybrali rozliczanie VAT metodą kasową reguluje art. 21 ustawy o VAT. Zgodnie z nim obowiązek podatkowy powstaje:
- z dniem otrzymania części lub całości zapłaty – jeśli nabywcą jest czynny podatnik podatku VAT,
- z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi – gdy nabywcą jest podmiot inny niż wskazany wyżej.