Podatek liniowi stanowi 19% dochodu. Podatek jest stały, bez względu na wysokość uzyskanego dochodu. Jednakże, przedsiębiorca obierający tę formę opodatkowania musi liczyć się z tym, iż nie będzie miał możliwości stosowania ulg podatkowych. Nie będzie mógł też dokonywać wspólnego rozliczenia podatkowego z małżonkiem lub dzieckiem (w przypadku samotnego rodzica).
Wybranie podatku liniowego, jako sposobu opodatkowania działalności gospodarczej, następuje poprzez złożenie w dowolnym urzędzie miasta/gminy wniosku CEIDG-1.
Terminy
Podatek liniowy
Przedsiębiorca, który właśnie założył własną firmę, oświadczenie o wyborze opodatkowania podatkiem liniowym powinien złożyć do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. W przypadku, gdy przedsiębiorca spóźni się ze złożeniem oświadczenia o wyborze podatku liniowego (lub nie złoży żadnego oświadczenia), dochody z działalności automatycznie będą rozliczane na zasadach ogólnych, czyli według skali podatkowej.
Na tym samym oświadczeniu można również dokonać wyboru okresów rozliczeniowych (miesięcznych lub kwartalnych). O wybranym terminie płatności pierwszej zaliczki należy powiadomić US do 20-tego dnia lutego nowego roku lub 20-tego dnia następnego miesiąca po rozpoczęciu działalności. W przypadku niezłożenia oświadczenia o wyborze terminu rozliczenia, przedsiębiorca zmuszony będzie rozliczać się miesięcznie.
Złożone oświadczenia obowiązują również w latach następnych. Stan ten ulegnie zmianie w przypadku, gdy przedsiębiorca:
- utraci prawo do rozliczania się podatkiem liniowym bądź,
- złoży oświadczenia o wyborze innej formy opodatkowania i uczyni to w terminie do 20-tego stycznia roku, którego ma dotyczyć zmiana formy.
Podatek liniowy – ograniczenia
Nie wszyscy przedsiębiorcy, którzy prowadzą własną działalność gospodarczą mogą rozliczać się na podstawie podatku liniowego. Takiej możliwości nie mają podatnicy, którzy osiągają przychody z tytułu świadczenia usług na rzecz byłego pracodawcy, odpowiadające czynnościom, które w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy:
- podatnik wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy bądź
- podatnik wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym.
Wówczas, podatek liniowy, jako metoda opodatkowania działalności gospodarczej, może zostać wybrany dopiero po pełnym roku kalendarzowym wykonywania działalności gospodarczej na innych zasadach. W praktyce więc to obostrzenie czasowe wynosi ponad rok.
Utrata prawa do rozliczania się według podatku liniowego
Jeśli w trakcie prowadzenia działalności opodatkowanej podatkiem liniowym, podatnik rozpoczął również osiąganie przychodów ze świadczenia wymienionych wyżej czynności na rzecz byłego pracodawcy, traci on prawo do rozliczania dochodów z całego roku i musi rozliczyć się według skali podatkowej. Wówczas konieczne jest wyliczenie zaliczek od początku roku według zasad ogólnych oraz zapłata odsetek za zwłokę od ewentualnych zaległości z tytułu tak obliczonych zaliczek.
Zdecydowanie się na świadczenie wyżej wymienionych czynności na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy, jest również sposobem na rezygnację z podatku liniowego już w trakcie trwającego roku podatkowego. Są sytuacje, w których podatnik w trakcie roku z różnych względów chciałby dokonać rezygnacji z podatku liniowego.
Opłacalność wyboru podatku liniowego
Opłacalność (realna wysokość podatku do zapłaty po uwzględnieniu wszelkiego rodzaju odliczeń), ilość koniecznych do wykonania czynności księgowo-formalnych oraz możliwości i ograniczenia jakie nakładają przepisy, to tylko kilka czynników, które należy uwzględnić przy dokonywaniu wyboru formy opodatkowania.
Obsługa księgowa. Podatkiem liniowym mogą być opodatkowane dochody ustalone na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów (KPiR) bądź te ustalone na podstawie pełnych ksiąg rachunkowych (taka forma wymagana jest ze względu na osiąganie obrotu o określonej wysokości).
Wybór podatku liniowego jako metody opodatkowania, uniemożliwia korzystanie z ulg podatkowych oraz preferencyjnych rozliczeń dochodów ze współmałżonkiem lub dzieckiem. Ograniczenie to dotyczy również dochodów spoza działalności gospodarczej. Niemożliwe jest także stosowanie ulg i preferencji również wobec pozostałych dochodów.
Rachunek ekonomiczny. Od 2009 roku obowiązuje nowa skala podatkowa – jest to 18% i 32% – z uwzględnieniem kwoty wolnej od podatku oraz nowego progu 85 528,00 zł dla stawki 32%. W przypadku podatku liniowego nic nie uległo zmianie. Podatek wynosi 19% od podstawy opodatkowania.
Wyliczając opłacalność metody należy uwzględnić trzy podstawowe czynniki:
- wysokość dochodu po odjęciu zapłaconych składek społecznych: aby podatek liniowy zaczął być opłacalny, podstawa musi przekraczać 90 tysięcy. Wynika z tego, iż podatek liniowy jest korzystny wyłącznie dla osób, które osiągają duże dochody w trakcie roku i nie mają potrzeby wykorzystywania aktualnie obowiązujących ulg podatkowych;
- wysokość dochodów z innych źródeł (liczonych według skali), które, po zsumowaniu z dochodem z działalności gospodarczej, mogą przekroczyć pierwszy próg podatkowy i spowodować konieczność dopłaty podatku, zarówno od dochodów z działalności, jak i z pracy (to sytuacja, która często występuje w przypadku prowadzenia działalności i jednoczesnej umowy o pracę, zlecenia czy o dzieło);
- możliwość wykorzystania ulg podatkowych, zmniejszających podstawę opodatkowania i podatek dochodowy w sytuacji, w której wybralibyśmy podatek według skali.